توسعه بدون کد چیست و چه تفاوتی با توسعه کم کد دارد؟

سال‌ها پیش، ساخت یک نرم ‌افزار یا حتی یک اپلیکیشن ساده نیازمند ساعت‌ها کدنویسی، دیباگ کردن و کار با ابزارهای پیچیده بود. توسعه‌دهندگان باید زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی را یاد می‌گرفتند، با چارچوب‌ها (Frameworks) و کتابخانه‌های متعدد سروکله می‌زدند و در نهایت، محصولی می‌ساختند که ممکن بود بارها نیاز به اصلاح و تغییر داشته باشد. اما حالا، دنیا تغییر کرده است!

تصور کنید می‌توانید یک نرم ‌افزار بسازید بدون اینکه حتی یک خط کد بنویسید. یا شاید بتوانید با حداقل کدنویسی، پروژه‌های پیچیده را به ‌سرعت توسعه دهید. این دقیقاً همان وعده‌ای است که توسعه بدون کد (No-Code) و توسعه کم‌کد (Low-Code) می‌دهند. ابزارهایی که به افراد غیرمتخصص اجازه می‌دهند نرم ‌افزار بسازند و به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند که پروژه‌هایشان را سریع‌تر و کارآمدتر پیش ببرند.

اما سوال اصلی اینجاست: آیا توسعه بدون کد، یعنی خداحافظی با برنامه‌نویسی؟ یا فقط یک راهکار مکمل برای توسعه‌دهندگان است؟ آیا توسعه کم ‌کد همان توسعه بدون کد است یا تفاوت‌های اساسی دارند؟ در این مقاله، این دو رویکرد مدرن را بررسی می‌کنیم و می‌بینیم که کدام یک برای کسب‌وکارها، استارتاپ‌ها و حتی توسعه‌دهندگان سنتی مناسب‌تر است.

چه نیازی به توسعه بدون کد یا کم کد وجود دارد؟

مدیران کسب‌وکارها بعضی اوقات تصمیم می‌گیرند که از نرم افزارهای آماده استفاده کنند و بعضی وقت‌ها هم ترجیح می‌دهند با پرداخت هزینه به یک تیم برنامه‌نویسی، نیاز سازمان خود به یک سیستم دیجیتال را رفع کنند. این‌ها راه حل‌های خوبی هستند اما آیا راهی کم‌ هزینه‌تر و بهینه‌تر وجود ندارد؟

فرض کنید به تازگی برای یک نرم افزار حسابداری هزینه کرده‌اید و پس از چند ماه آن‌چه سازمان نیاز داشت را تحویل گرفته‌اید. هنوز حسابدارها با چالش‌های این سیستم جدید و یکپارچه‌ نبودن آن با دیگر سیستم‌های مدیریتی سازمان کنار نیامده‌اند، که بخش پشتیبانی شرکت درخواست یک نرم افزار تخصصی جدید به شما می‌دهد. شما هر بار نرم ‌افزارهایی که اعضای مجموعه نیاز دارند را با قیمت‌های بالا می‌خرید یا سفارش می‌دهید و در نهایت چیزی تحویل می‌گیرید که شاید 90 درصد از چالش‌ها را حل کند،‌ اما برای آن 10 درصد باقی ‌مانده شخصی‌سازی نشده است.

اینجاست که پای راهکارهای توسعه کم کد و توسعه بدون کد به میدان باز می‌شود. با این دو روش شما می‌توانید بدون نیاز به دانش فنی پیچیده و تنها با استفاده از پلتفرم‌های بصری، هر ابزاری که نیاز دارید را خودتان طراحی و پیاده‌سازی کنید.

منظور از توسعه بدون کد دقیقا چیست؟

توسعه بدون کد (No-Code Development) انقلابی در دنیای نرم‌ افزار است که امکان خلق اپلیکیشن‌ها و سیستم‌های دیجیتال را بدون نیاز به یک خط کدنویسی فراهم می‌کند! تصور کنید که می‌توانید بدون دانش برنامه‌نویسی، تنها با چند کلیک و کشیدن و رها کردن (Drag & Drop)، نرم ‌افزارهای مورد نیاز خود را بسازید. این یعنی دیگر لازم نیست برای هر ایده‌ای که در ذهن دارید، به سراغ برنامه‌نویسان بروید یا ماه‌ها زمان صرف یادگیری زبان‌های پیچیده کدنویسی کنید. پلتفرم‌های بدون کد با ارائه رابط‌های بصری و اجزای آماده، مسیر توسعه را برای همه، از کارآفرینان گرفته تا مدیران و حتی کارمندان غیر فنی، باز می‌کنند.

اما ماجرا فقط به سادگی کار محدود نمی‌شود! توسعه بدون کد، کسب ‌و کارها را قادر می‌سازد تا در کمترین زمان، راهکارهای نرم ‌افزاری بسازند، ایده‌های خود را تست کنند و بدون هزینه‌های سنگین توسعه، محصولی آماده ارائه داشته باشند. این فناوری در حوزه‌هایی مثل اتوماسیون فرآیندها، ساخت اپلیکیشن‌های موبایل و وب، توسعه داشبوردهای مدیریتی و حتی یکپارچه‌سازی سیستم‌ها تحول ایجاد کرده است. به همین دلیل، استارتاپ‌ها، تیم‌های بازاریابی، مدیران پروژه و حتی شرکت‌های بزرگ به دنبال استفاده از این ابزارها هستند تا چابک‌تر، سریع‌تر و کارآمدتر عمل کنند. توسعه بدون کد فقط یک ترند زودگذر نیست؛ بلکه آینده‌ای است که در آن، هر کسی می‌تواند خالق نرم‌افزار خودش باشد!

توسعه کم کد چیست؟

توسعه کم کد (Low-code development) نسبت به توسعه بدون کد منعطف‌تر است و در واقع پلی میان کدنویسی و راهکارهای بدون کد می‌سازد. در این روش نیز شما می‌توانید بدون نیاز به کدنویسی پیشرفته و زمان‌بر، صرفاً با استفاده از رابط‌های بصری نرم ‌افزار مورد نیاز سازمان خود را بسازید. پلتفرم‌های توسعه کم کد از طرف دیگر امکان کدنویسی به صورت دستی را هم در اختیار توسعه‌ دهنده می‌گذارند. در نتیجه هم تیم‌های فنی می‌توانند به سراغ این روش بروند و هم افرادی که دانش و تجربه کدنویسی ندارند. مزیت این روش، هم در سادگی آن است و هم در سرعتی که برای توسعه نرم ‌افزار در اختیار کاربر می‌گذارد. برای آگاهی بیشتر از این روش و جزئیات آن می‌توانید «توسعه کم کد چیست؟» را مطالعه کنید.

مزایای توسعه کم کد

• سرعت توسعه بالا: یکی از مزایای اصلی توسعه low code این است که ایجاد نرم افزارها و ابزارهایی که در سازمان نیاز دارید از این طریق خیلی سریع‌تر از روش‌های سنتی انجام می‌شود.

• صرفه‌جویی در هزینه‌ها: زمانی که از توسعه کم کد استفاده می‌کنید دیگر نیازی به صرف هزینه برای نرم ‌افزارهای آماده و گران ‌قیمت و یا سفارش سیستم به یک تیم برنامه‌نویسی ندارید.

• انعطاف‌پذیری: پلتفرم‌های توسعه کم کد مانند سیستم ساز به ‌گونه‌ای انعطاف‌پذیر هستند که امکان اعمال تغییرات و به‌روزرسانی سریع نرم افزارها را در اختیار شما می‌گذارد.

• توسعه‌پذیری: نرم افزارهایی که از طریق روش کم کد low code ساخته می‌شوند قابلیت افزودن ویژگی‌های جدید و بهبود سیستم به‌صورت پیوسته را هم دارند.

توسعه کم کد مناسب چه کسانی است؟

• استارتاپ‌ها: صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها که توسعه کم کد ارائه می‌کند برای استارتاپ‌ها ایده‌آل است. استارتاپ‌‌ها می‌توانند در سریع‌ترین زمان ممکن و به کارآمدترین حالت ممکن ایده‌های خود را از این طریق اجرایی کنند.

• کسب‌وکارهای کوچک و متوسط: شرکت‌هایی که منابع محدودی دارند و برای رشد نیازمند نرم افزارها و سیستم‌های پیچیده‌ای هستند که سازمان‌های بزرگ استفاده می‌کنند، به راحتی می‌توانند از طریق توسعه بدون کد نیاز خود را برطرف کنند.

• شرکت‌های بزرگ: اگرچه شرکت‌های بزرگ ممکن است به سیستم‌هایی نیاز داشته باشند که ساخت آن‌ها فقط توسط تیم‌های برنامه‌نویسی ممکن است، اما همچنان می توانند در بسیاری از بخش‌های سازمان از توسعه کم کد استفاده کنند.

شباهت‌های توسعه بدون کد و توسعه کم کد

توسعه بدون کد (No-Code) و توسعه کم‌ کد (Low-Code) هر دو با یک هدف مشترک به میدان آمده‌اند: تسریع فرآیند توسعه نرم‌افزار و کاهش وابستگی به کدنویسی سنتی.

هر دو رویکرد به کاربران این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به دانش عمیق برنامه‌نویسی، اپلیکیشن‌ها و سیستم‌های نرم ‌افزاری بسازند. رابط‌های کاربری بصری، قابلیت کشیدن و رها کردن (Drag & Drop)، اجزای از پیش ساخته شده و توسعه سریع محصول (Rapid Application Development) از ویژگی‌های مشترک این دو روش هستند. این شباهت‌ها باعث شده که هم توسعه‌دهندگان حرفه‌ای و هم افراد غیر فنی بتوانند از این ابزارها برای ایجاد راهکارهای مورد نیاز خود استفاده کنند.

یکی دیگر از نقاط اشتراک این دو رویکرد، کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت توسعه است. در هر دو روش، کاربران می‌توانند بدون نیاز به صرف ماه‌ها زمان برای کدنویسی، نمونه اولیه (Prototype) بسازند، ایده‌های خود را تست کنند و در صورت نیاز، تغییرات لازم را به ‌سرعت اعمال کنند.

همچنین، هر دو مدل از یکپارچگی با سایر سیستم‌ها و ابزارها پشتیبانی می‌کنند، به این معنا که کاربران می‌توانند نرم‌ افزارهای ساخته ‌شده را به سرویس‌های مختلف متصل کنند و فرآیندهای کسب‌وکار خود را بهینه‌سازی نمایند. در نهایت، هم توسعه بدون کد و هم توسعه کم‌ کد، به سازمان‌ها و تیم‌ها کمک می‌کنند تا نوآورانه‌تر عمل کنند و چابکی بیشتری در بازار رقابتی امروز داشته باشند.

تفاوت توسعه کم کد و توسعه بدون کد

با اینکه توسعه بدون کد (No-Code) و توسعه کم‌ کد (Low-Code) در نگاه اول شبیه به هم به نظر می‌رسند، اما تفاوت‌های اساسی دارند که هر کدام را برای کاربردهای خاصی مناسب می‌کند.

توسعه بدون کد، مخصوص کسانی است که هیچ دانش برنامه‌نویسی ندارند و می‌خواهند بدون نوشتن حتی یک خط کد، اپلیکیشن یا سیستم مورد نظر خود را بسازند. در مقابل، توسعه کم ‌کد برای توسعه‌دهندگان یا کاربران فنی طراحی شده که می‌خواهند سرعت کار خود را افزایش دهند، اما همچنان امکان استفاده از کدنویسی برای سفارشی‌سازی بیشتر را داشته باشند.

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو رویکرد، انعطاف‌پذیری در توسعه و سفارشی‌سازی است. در پلتفرم‌های بدون کد، کاربران فقط می‌توانند از قابلیت‌هایی که از پیش طراحی شده استفاده کنند، در حالی ‌که در توسعه کم‌ کد، برنامه‌نویسان می‌توانند با ترکیب قابلیت‌های آماده با کدنویسی دستی، ویژگی‌های پیچیده‌تری را پیاده‌سازی کنند.

علاوه بر این، توسعه بدون کد معمولاً برای پروژه‌های ساده مانند طراحی فرم‌ها، اتوماسیون‌های داخلی و وب‌سایت‌های پایه مناسب است، در حالی ‌که توسعه کم‌ کد برای پروژه‌های بزرگ‌تر و نرم‌ افزارهای سازمانی که نیاز به اتصال به سیستم‌های مختلف دارند، کاربرد بیشتری دارد.

در نهایت، انتخاب بین این دو روش به نیازهای پروژه و میزان مهارت فنی تیم بستگی دارد. اگر به دنبال ساخت سریع یک اپلیکیشن بدون نیاز به برنامه‌نویسی هستید، توسعه بدون کد گزینه‌ای عالی است. اما اگر پروژه‌ای پیچیده‌تر دارید که به انعطاف‌پذیری و امکان کدنویسی نیاز دارد، توسعه کم‌ کد انتخاب بهتری خواهد بود.

کدام روش برای شما مناسب‌تر است: کم کد یا بدون کد؟

حالا که تفاوت‌های توسعه بدون کد (No-Code) و کم‌ کد (Low-Code) را شناختید، وقت آن رسیده که به مهم‌ترین سؤال این مقاله پاسخ دهیم: کدام روش برای شما بهتر است؟

انتخاب بین این دو بستگی به سطح مهارت، نیازهای پروژه و میزان انعطاف‌پذیری مورد انتظارتان دارد. اما نگران نباشید! ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم مسیر درست را انتخاب کنید:

اگر هیچ تجربه برنامه‌نویسی ندارید، No-Code انتخاب مناسب شماست!

اگر ایده‌ای در ذهن دارید و می‌خواهید بدون دردسرهای یادگیری کدنویسی، آن را به یک محصول واقعی تبدیل کنید، توسعه بدون کد بهترین گزینه برای شماست! با استفاده از این روش، می‌توانید تنها با چند کلیک، یک وب‌سایت حرفه‌ای، اپلیکیشن موبایل، یا حتی یک سیستم مدیریت داخلی بسازید. مدیران، استارتاپ‌ها، تیم‌های بازاریابی و حتی کارمندان غیر فنی می‌توانند از این ابزارها برای اتوماسیون فرآیندها و دیجیتالی‌کردن کسب‌وکارشان استفاده کنند، بدون اینکه نیازی به استخدام یک تیم توسعه‌دهنده باشد.

اگر به دنبال انعطاف‌پذیری بیشتر هستید،Low-Code را انتخاب کنید!

اما اگر آشنایی کمی با برنامه‌نویسی دارید یا تیمی از توسعه ‌دهندگان در اختیار دارید، توسعه کم‌ کد به شما اجازه می‌دهد تا با ترکیب قابلیت‌های آماده و کدنویسی سفارشی، اپلیکیشن‌های پیچیده‌تری را طراحی کنید. این روش مناسب سازمان‌ها و کسب‌وکارهایی است که نیاز به سیستم‌های سفارشی با قابلیت‌های پیشرفته دارند و نمی‌توانند فقط به ابزارهای از پیش ‌ساخته ‌شده تکیه کنند. در واقع، توسعه کم ‌کد قدرت توسعه سنتی را حفظ می‌کند، اما زمان و هزینه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

پس کدام را انتخاب کنیم؟

اگر سرعت، سادگی و عدم نیاز به کدنویسی برایتان اولویت دارد، No-Code بهترین گزینه است. اما اگر به دنبال توسعه یک راهکار سازمانی با قابلیت‌های گسترده و نیاز به سفارشی‌سازی بیشتر هستید،Low-Code مسیر بهتری خواهد بود.

فرقی نمی‌کند که توسعه بدون کد را انتخاب کنید یا کم ‌کد، مهم این است که امروز شروع کنید! دنیای توسعه نرم ‌افزار دیگر محدود به برنامه‌نویسان حرفه‌ای نیست، اکنون شما هم می‌توانید ایده‌های خود را به واقعیت تبدیل کنید!

خلاصه مطلب

توسعه بدون کد و توسعه کم کد دو روش سریع و کم‌هزینه برای طراحی و ساخت نرم افزارهای سازمانی هستند. توسعه بدون کد هیچ نیازی به دانش و تجربه کدنویسی ندارد اما محدودیت‌های خاص خود را دارد. توسعه کم کد از طرف دیگر تمام امکاناتی که توسعه بدون کد ارائه می‌دهد را شامل می‌شود و پا را یک قدم فراتر از آن می‌گذارد. شما می‌توانید در توسعه کم کد، در صورت نیاز کدنویسی کنید و با انعطاف بیشتری سیستم‌های سازمانی خود را طراحی و تولید کنید. در این مقاله به‌ طور کامل توضیح دادیم که توسعه بدون کد چیست و چه تفاوت‌هایی با توسعه کم کد دارد.